Het kleurenthema
De medeleerlingen noemen Beau “Peter” (op zijn Engels). In de kleuterschool van Bishop Asili is Beau de enige niet zwarte leerling. Hij wordt bekeken als ‘blanke’ (“muzungu”). |
| Muzungu muzungu... Agandi! |
Als je jaren in Afrika verbleven hebt word je het wel een beetje gewoon: je wordt alle dagen aangesproken of nageroepen als “muzungu”. Er komt dus een periode waarin je dat niet leuk vindt en daarna ben je het (bijna) helemaal gewoon.
Mensen spreken ‘blanken’ graag aan in de lokale taal (ook als ze zelf Engels spreken). Dat doen ze ook als ik met Beau ben, ook al zien ze dat hij een uniform van de lokale school aan heeft. Enkele vrouwen groetten hem in de lokale taal: “agandi”. Beau reageerde niet maar tegen mij zei hij: I hate those people because they are different.
Dezer dagen viel het me op hoe zelfs in Bishop Asili een meisje van de hogere jaren van de lagere school -een andere afdeling dus- heel starend naar Beau stond te kijken.
Het hoeft niet te verwonderen dat Beau op zoek is naar zijn identiteit. Het kleurenthema komt geregeld naar boven.
Tomorrow I become black.
Tomorrow Benji (de zwarte nonkel van Beau die bij ons inwoont) will have the same colour as you.
The Bazungu can become brown. The Bakiga can become brown-white. (Bazungu zijn blanken. Bakiga zijn inwoners van de regio Kabale.)
Van kleuren naar culturen
Beau begint onderscheid te maken tussen twee culturen: de cultuur van zijn omgeving en zijn eigen cultuur. Zijn cultuur is Engels.
Mama: Beau spreekt bijna geen Rukiga (=de lokale taal) meer. In een dag kan hij geen woord Rukiga spreken. Alleen nog als ik hem in Rukiga aanspreek. Niet uit zichzelf.
Beau: in the party there is the birthday cake. They call it “omugati”. Met de nadruk op “they”.
Mama: Beau, can I prepare you porridge (pap)? Beau: oh mama, do you think a person like me can take porridge? No, no, don’t make it.
Beau heeft de gewoonte aangenomen met mes en vork te eten. De meeste mensen om hem heen eten met een vork of een lepel.
Het steekt Beau dat andere kinderen met de auto aan school toekomen en hij niet. Op het ‘to do’ lijstje van mama heeft hij een auto kopen bovenaan gezet!
Wordt vervolgd…
Het geslacht
 |
| Van jongen... |
Niet dat Beau alleen met kleur bezig is. Ook het geslacht is een onderwerp: jongen of meisje? Hij speelt er graag mee. Zo ben ik een jongen; en nu een meisje…
 |
| ...naar meisje |
Mama helpt hem nog altijd bij het omkleden. Maar Beau wordt geleidelijkaan preutser.
Geslacht en taal, dat is een moeilijk onderwerp in Oeganda. Ze gebruiken moeiteloos “him” voor mama en als “she” niet gekomen is kan dat ook een man betreffen. Beau let er wel een beetje op maar slaat toch ook nog af en toe de bal mis.
Naschrift
Nu moet ik gaan: Beau heeft 2 dieren aangeduid in zijn boekje die hij op video wil bekijken: de “cheetah” en de “falcon”. Dat wordt vuurwerk.
Ook al heb ik Beau een boekenwurm genoemd, hij is van de moderne media-generatie. Ook in zijn verhalen.
Papa: loop niet op dat smal glibberig paadje. Wie gaat je uit de gracht halen?
Beau: Optimo, the strong robot.
Naschrift
Nu moet ik gaan: Beau heeft 2 dieren aangeduid in zijn boekje die hij op video wil bekijken: de “cheetah” en de “falcon”. Dat wordt vuurwerk.
Ook al heb ik Beau een boekenwurm genoemd, hij is van de moderne media-generatie. Ook in zijn verhalen.
Papa: loop niet op dat smal glibberig paadje. Wie gaat je uit de gracht halen?
Beau: Optimo, the strong robot.