Sankaa, Racisme ontrafeld. Een inkijk in hoe personen met Afrikaanse roots in België zich anders behandeld of uitgesloten voelen. 2022.
Sankaa vzw verzamelde zo’n 400 getuigenissen van personen met Afrikaanse roots in België en analyseerde hun verhalen. Ik nam deel aan één van de ‘sense making workshops’ en woonde de voorstelling van het eindrapport in het Afrika Museum (Tervuren) bij. Ook daar kwamen enkele mensen met moedige getuigenissen.Aan de deelnemers aan het onderzoek werd volgende vraag voorgelegd: Kan je een recente situatie beschrijven uit jouw leven waarin je voelde dat je anders behandeld of uitgesloten werd. Wat gebeurde precies? Maar vooral: waarom is deze ervaring je bijgebleven en wat heeft het met jou gedaan?
De triggervraag bevatte heel bewust niet het woord racisme.
Als ik mijn verhaal plaats in dit onderzoek dan krijg je de volgende antwoorden:
-ik ben plus 60. Ik woon in België. Mijn roots zijn in België. Oost-Afrika voelt voor mij als een tweede thuis;
-mijn verhaal speelt zich af in de sfeer van justitie. Justitie wordt helaas alleen bedreven door rechtskundigen en zou een multidisciplinaire aangelegenheid moeten zijn.
Al even problematisch is dat de gemeente door de wet op de frauduleuze erkenning als het ware een voorportaal van de rechtbank is geworden.
Het is een lang aanslepend verhaal;
-het gaat over onrecht -tegenover mij, mijn kind Beau, mama Mercy, familie en derden- en deels over ondeskundigheid. Ik word niet erkend als de vader van Beau, terwijl bewezen is dat ik zijn vader ben: biologisch en sociaal. Ik ondervind kleineren, mis controle. De onderliggende bron is racisme;
-mijn huidskleur speelde een rol in Kabale. In Laarne ging het over de herkomst -benoemd door de gemeenteambtenaar; daarmee bedoel ik niet de administratieve plaatsaanduiding maar een andersoortige verwijzing.- en de huidskleur -niet benoemd- van Mercy;
-ik voel mij verdrietig en onmachtig, verlamd, op de rand van een depressie, heel op de rand, de diepte inkijkend. Ik weet ook dat dit de hoofdactoren in dit drama niet raakt. Het tragische is dat deze mensen dagelijks beslissingen nemen die het welzijn van mensen aangaan maar door het bos de bomen niet meer lijken te zien;
-ik sta niet alleen in dit verhaal maar ben er pas recent mee naar buiten getreden.
Het is wel moeilijk om mensen die in een quasi identieke situatie verkeren -en die moeten er zeker zijn- op het spoor te komen. Justitie werkt individueel;
-ik voel dit aan als een ‘systeem’ kwestie, zonder echter de rol van de bedienaren -gemeenteambtenaar, procureur, voorzitter, die wel degelijk keuzemogelijkheden hebben- uit het oog te verliezen;
-mijn ervaringen vormen een uitdaging voor het vertrouwen in mezelf, in anderen en in de samenleving. Ze leiden naar desintegratie (het tegendeel van verbinding). En ze leiden hoe dan ook naar radicalisering, terwijl ik mezelf in het verleden altijd als ‘een duif’ heb gezien;
-je voelt je onzichtbaar. Het doel van deze blog is zichtbaarheid bewerkstelligen. Ook een symbolische reddingsboei werpen naar mensen die gelijkaardig worden aangepakt. En ook schuld inlossen ten opzichte van mijn zoon;
-ik voel nood aan therapeutische hulp. Ik heb moeite om te functioneren, mijn werk rond te krijgen, normaal te slapen, mij uit te spreken, ik ben geregeld kregelig naar anderen,…
-ik wil mijn steentje bijdragen aan structurele veranderingen. Ik wil een tentoonstelling opzetten over dit verhaal.
Ook solidair zijn met wie onder racisme lijdt.
Ik wil zo goed mogelijk proberen in te schatten welke schade de overheid teweeg brengt bij jonge kinderen zoals Beau. KeKi (Kenniscentrum Kinderrechten) werkt op dit onderwerp,
Ik ben niet blind voor eigen tekortkomingen, maar ik weiger alles op mezelf te betrekken. Ja, ik voel een nood aan Veiligheid, met grote V. En een nood aan Fair play.
-dekoloniseren, etnische profilering tegengaan, positieve acties m.b.t. diversiteit opzetten, ervaringsdeskundigen betrekken,... het zijn evenveel manieren om de tanker te keren…
In het onderzoek valt op dat de respondenten weinig vertrouwen stellen in Justitie om racisme aan te pakken.
Zo, we zijn door het rapport heen gesneld. Het is zeer lezenswaardig en je kan het downloaden op de website https://sankaa.be
Uit het rapport heb ik verder onthouden dat mannen anders reageren dan vrouwen; de eersten externaliseren meer, de laatsten internaliseren meer. Het verhaal van Mars en Venus?
Bemoedigend is dat de jongere generatie schijnbaar meer naar buiten treedt, spreekvaardiger is, beter opkomt voor zichzelf. Ik denk dat ik dat ook merk bij mijn eigen kinderen.
Het is een lang aanslepend verhaal;
-het gaat over onrecht -tegenover mij, mijn kind Beau, mama Mercy, familie en derden- en deels over ondeskundigheid. Ik word niet erkend als de vader van Beau, terwijl bewezen is dat ik zijn vader ben: biologisch en sociaal. Ik ondervind kleineren, mis controle. De onderliggende bron is racisme;
-mijn huidskleur speelde een rol in Kabale. In Laarne ging het over de herkomst -benoemd door de gemeenteambtenaar; daarmee bedoel ik niet de administratieve plaatsaanduiding maar een andersoortige verwijzing.- en de huidskleur -niet benoemd- van Mercy;
-ik voel mij verdrietig en onmachtig, verlamd, op de rand van een depressie, heel op de rand, de diepte inkijkend. Ik weet ook dat dit de hoofdactoren in dit drama niet raakt. Het tragische is dat deze mensen dagelijks beslissingen nemen die het welzijn van mensen aangaan maar door het bos de bomen niet meer lijken te zien;
-ik sta niet alleen in dit verhaal maar ben er pas recent mee naar buiten getreden.
Het is wel moeilijk om mensen die in een quasi identieke situatie verkeren -en die moeten er zeker zijn- op het spoor te komen. Justitie werkt individueel;
-ik voel dit aan als een ‘systeem’ kwestie, zonder echter de rol van de bedienaren -gemeenteambtenaar, procureur, voorzitter, die wel degelijk keuzemogelijkheden hebben- uit het oog te verliezen;
-mijn ervaringen vormen een uitdaging voor het vertrouwen in mezelf, in anderen en in de samenleving. Ze leiden naar desintegratie (het tegendeel van verbinding). En ze leiden hoe dan ook naar radicalisering, terwijl ik mezelf in het verleden altijd als ‘een duif’ heb gezien;
-je voelt je onzichtbaar. Het doel van deze blog is zichtbaarheid bewerkstelligen. Ook een symbolische reddingsboei werpen naar mensen die gelijkaardig worden aangepakt. En ook schuld inlossen ten opzichte van mijn zoon;
-ik voel nood aan therapeutische hulp. Ik heb moeite om te functioneren, mijn werk rond te krijgen, normaal te slapen, mij uit te spreken, ik ben geregeld kregelig naar anderen,…
-ik wil mijn steentje bijdragen aan structurele veranderingen. Ik wil een tentoonstelling opzetten over dit verhaal.
Ook solidair zijn met wie onder racisme lijdt.
Ik wil zo goed mogelijk proberen in te schatten welke schade de overheid teweeg brengt bij jonge kinderen zoals Beau. KeKi (Kenniscentrum Kinderrechten) werkt op dit onderwerp,
Ik ben niet blind voor eigen tekortkomingen, maar ik weiger alles op mezelf te betrekken. Ja, ik voel een nood aan Veiligheid, met grote V. En een nood aan Fair play.
-dekoloniseren, etnische profilering tegengaan, positieve acties m.b.t. diversiteit opzetten, ervaringsdeskundigen betrekken,... het zijn evenveel manieren om de tanker te keren…
In het onderzoek valt op dat de respondenten weinig vertrouwen stellen in Justitie om racisme aan te pakken.
Zo, we zijn door het rapport heen gesneld. Het is zeer lezenswaardig en je kan het downloaden op de website https://sankaa.be
Uit het rapport heb ik verder onthouden dat mannen anders reageren dan vrouwen; de eersten externaliseren meer, de laatsten internaliseren meer. Het verhaal van Mars en Venus?
Bemoedigend is dat de jongere generatie schijnbaar meer naar buiten treedt, spreekvaardiger is, beter opkomt voor zichzelf. Ik denk dat ik dat ook merk bij mijn eigen kinderen.
Uit de ‘sense making workshop’ heb ik begrepen dat in de verhalen weinig aan bod komt over coping mechanismen. Het is voor de betrokkenen ook niet gemakkelijk om om te gaan met deze situaties en de trauma's die er uit voortvloeien. Sankaa werkt wel aan een vervolgproject.